Khái niệm của Van Khí Helium và Cần Thiết Của Đồng Hồ Lặn

Van khí Helium là chi tiết thường được thấy trên đồng hồ lặn. Vậy van khí Helium là gì? Nó có tác dụng như thế nào trên đồng hồ đeo tay. Cùng mình tìm hiểu nhé.

Van khí Helium là chi tiết thường được thấy trên đồng hồ lặn. Vậy van khí Helium là gì? Nó có tác dụng như thế nào trên đồng hồ đeo tay. Cùng mình tìm hiểu nhé.

Van khí Helium là gì?

Helium là tên gọi của một trong những nguyên tố hóa học. Loại nguyên tố này có nhiều thứ hai trong vũ trụ, chỉ sau hydro và tồn tại dưới dạng khí. Chính vì vậy, người ta chỉ có thể thu khí Helium thông qua quá trình đông đặc dưới áp suất khí cao.

Vậy van khí Helium là gì? Van khí helium còn được gọi là van thoát khí helium, dùng để giảm bớt áp lực bên trong vỏ đồng hồ khi thợ lặn đeo đồng hồ trên tay và lặn xuống vùng nước có áp suất lớn hơn 300m (30ATM). Bằng cách xả khí Helium dưới đáy biển xâm nhập vào trong vỏ đồng hồ khi lặn ra bên ngoài môi trường, van khí này giúp giảm bớt áp lực trên đồng hồ và bảo vệ cho bộ máy hoạt động chính xác hơn. 

Cần phải hiểu rõ là van khí Helium là van giúp khí Helium (van thoát khí Heli) dưới đáy biển xâm nhập vào đồng hồ thoát ra bên ngoài chứ không phải van dùng khí Helium để chống nước xâm nhập vào trong đồng hồ. Nói chính xác, đây là van điều áp chứ không phải van chống nước. Nói cách khác, van khí helium là van điều áp.

Bộ phận van khí helium được thiết kế dựa trên nguyên mẫu van điều áp helium của các thiết bị công nghiệp nhưng được thu gọn về kích thước và tích hợp với phần thân vỏ để phù hợp đặt trong chiếc đồng hồ đeo tay. Van khí Helium trên đồng hồ ra đời vào năm 1960 do 2 hãng Rolex và Doxa đồng sáng chế.

Cấu tạo của van khí Helium

Bản vẽ kỹ thuật cấu tạo Van Khí Helium Tự Động Của Rolex, Doxa

Bản vẽ kỹ thuật cấu tạo Van Khí Helium Omega

Bản vẽ kỹ thuật cấu tạo của Van Khí Helium Không Tự Động

Nguyên lý hoạt động của van khí Helium là gì?

Khi bạn đeo đồng hồ để lặn biển, nó sẽ phải đối diện với áp suất cao và môi trường giàu khí Helium. Trong môi trường này, những bộ phận chống nước của đồng hồ sẽ bị ảnh hưởng, thậm chí là vô hiệu hóa và khiến cho khí Helium xâm nhập vào bên trong. Khi đó, chất khí này sẽ bị bão hòa và tìm cách thoát ra ngoài. Điều này xuất phát từ sự chênh lệch về áp suất giữa môi trường bên ngoài và bên trong của đồng hồ, cộng với điều kiện vỏ đồng hồ bị khóa kín dẫn tới các phân tử khí đã lọt vào không thể thoát ra ngoài.

Phân tử khí Helium bị nén bên trong đồng hồ không ngừng muốn thoát ra còn phân tử khí Helium bên ngoài lại không ngừng xâm nhập vào khiến cho đồng hồ không chịu nổi áp lực dẫn đến hư hỏng. Từ đó, mặt kính đồng hồ  với sức chịu đựng yếu ớt nhất bị bung ra khỏi vỏ. Đồng hồ thiếu đi lớp kính che chắn sẽ bị hư hại, ngừng hoạt động.

Trên những mẫu đồng hồ có trang bị van thoát khí Helium, chúng sẽ tự động cho khí thoát ra khi mật độ phân tử Helium trong đồng hồ bão hòa mà không cần người dùng thực hiện bất cứ thao tác nào. Tuy nhiên, với một số thiết kế đặc biệt, các nhà sản xuất sẽ trang bị cho đồng hồ van khí Helium có dạng núm vặn/rút. Khi đó, người đeo sẽ phải vặn mở/rút núm để mở van thoát khí Helium khi lặn đến nơi có áp suất hơn 300 m (30ATM).

Van khí Helium cũng có tác dụng giúp cho bất cứ loại khí nhỏ nhẹ nào thoát ra khỏi đồng hồ. Với đồng hồ có van khí Helium dạng núm vặn hay rút, nếu đeo trên bờ hay lặn không quá sâu, người sử dụng nên chú ý khóa chặt van để chống nước được tốt hơn.

Đồng hồ lặn không có van khí Helium sẽ ra sao?

Van khí Helium là một trang bị không nhất thiết phải có trên các mẫu đồng hồ lặn. Trên thực tế, các sản phẩm đồng hồ lặn thông thường không đạt đủ tiêu chuẩn mạnh-kín để chống chịu sự xâm nhập của các khí nhỏ-nhẹ dưới đáy biển nếu không có van khí Helium thì rất có thể bị hủy hoại với áp lực khi lặn đến nơi có áp suất hơn 300 m.

Tuy nhiên, những sản phẩm lặn chuyên nghiệp đạt đủ tiêu chuẩn về độ bền, khả năng chống các loại khí nhỏ nhẹ dưới đáy biển xâm nhập thì không có van khí Helium cũng không sao cả (điển hình như Seiko Tuna). Thậm chí các loại đồng hồ này còn đủ độ bền và độ chống nước tốt hơn hẳn loại có van thoát khí Heli trên bờ lẫn dưới biển.

Trên đây là toàn bộ thông tin về Van khí Helium là gì? Nếu bạn đọc còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngại để lại bình luận để chúng tôi giải đáp thắc mắc nhé.